Onderzoek naar een kindfocus in de Stadmonitor.

De Stadsmonitor gaat driejaarlijks na hoe de 13 Vlaamse centrumsteden evolueren naar meer duurzaamheid en leefbaarheid. De stem van kinderen bleef tot nog toe onderbelicht in die Stadsmonitor. In dit onderzoek ging onderzoekscentrum Kind en Samenleving na hoe een kindfocus konden worden toevoegen aan de Stadmonitor.

Het team Stedenbeleid ondernam in 2013 al enkele stappen om het perspectief van kinderen en jongeren te integreren in de Stadsmonitor, op het niveau van de visiematrix en op het niveau van de indicatoren. Deze studie bouwt daarop verder en was gericht op de ontwikkeling van een bevragingstool die in de toekomst ingezet kan worden in de Stadsmonitor. 

Expliciete vraag was om dit samen met kinderen te doen. Dat gebeurde en wel op 2 manieren. In een eerste fase gingen de onderzoekers tijdens 15 klasworkshops met 94 kinderen en tieners in op de vraag hoe zij de stad beleefden. Ze leerden er uit dat het voor kinderen belangrijk is om de stedelijke beleving zo concreet mogelijk te maken: ‘hun’ bibliotheek in plaats van ‘een’ bibliotheek, dat ene winkelcentrum in plaats van ‘een’ winkelcentrum en tot slot: hun eigen stad in plaats van ‘de’ stad. Daarnaast kwam naar voor dat kinderen veel te zeggen hebben over wat ze kunnen, mogen en willen doen in een stad, en minder over de voorzieningen die een stad heeft. Een stad kan veel zwembaden hebben, maar als ze niet betaalbaar zijn, heb je daar niets aan. Een diverse groep kinderen nam deel aan de klasworkshops en daardoor werd duidelijk dat ‘de stad’ voor kinderen niet bestaat: vanuit hun buurt hebben ze te maken met verschillende aspecten van de stad. Die beleving is anders voor kinderen die in een dichtbebouwde wijk met weinig groen wonen, dan voor kinderen die in een open bebouwing wonen met veel groen. Kortom: ‘de stad’ bestaat niet voor kinderen. Over hun buurt en stad hebben ze veel te zeggen. 

Uit de klasworkshops haalden ee ook inzichten over de manier waarop we kinderen via een vragenlijst n kunnen bevragen over de stad. De vragenlijst die ontwikkeld en uitgebouwd is tot de digitale bevragingstool www.kindindestad.be, bouwt verder op de survey die bij volwassenen afgenomen wordt, maar is aangepast en bijgeschaafd met de inzichten uit de klasworkshops . Deze vragenlijst is in een testbevraging afgenomen bij 363 kinderen en tieners tussen 7 en 15 jaar oud, in 6 centrumsteden. De resultaten in dit rapport zijn slechts indicatief: ze geven een beeld van wat mogelijk is met de vragenlijst, maar ze zijn uiteraard niet representatief. Het ging hier immers om een test. 

Kinderen hebben veel te zeggen over de stad, maar hebben niet altijd de taal om dat zoals volwassenen te doen. Dat wil echter niet zeggen dat er geen beleving en ervaring van de stad is. Wel integendeel. In deze studie ging Kind en Samenleving op zoek naar het referentiekader en de taal die kinderen voor de stad gebruiken. Maar binnen hun eigen referentiekader hebben kinderen veel te zeggen over de levenskwaliteit in steden. Ze zijn immers medeburgers. Nu al, en niet alleen in de toekomst.